Δ. Κ.Γιαννακόπουλος
Δρ.Ιστορίας
Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ02

Η πόλη - κράτος της Φλωρεντίας σε κρίση (1343-1434). «Ρεπουμπλικανισμός» και αστικές πραγματικότητες
στο προμεδικιανό καθεστώς".

Εμφανίζονται δύο κρίσεις να συνοδεύουν την πορεία της Φλωρεντίας, αυτοδιαχειριζόμενης πόλης- κράτους (civitas sibi princeps / città signore) ήδη από τα τέλη του 13ου αιώνα. Μία είναι ο εμφύλιος σπαραγμός των ιταλικών πόλεων που «βλέπουν» οι στοχαστές της εποχής και από την οποία εμπνέονται έργα, όπως ο Μαρσίλιος, το “Defensor Pacis”.
Η άλλη είναι η κρίση που αποκαλύπτεται από την ιστορική έρευνα, εμφανίζεται στο β΄ μισό του 14ου αιώνα και καθίσταται χρόνια.
Αυτή η κρίση θα αποτελέσει το αντικείμενο της εισήγησης.

Η αντιπροσωπευτικότητα του popolo στο πολιτικό πεδίο (ρεπουμπλικανισμός) θα
υπονομευτεί από την αστική ολιγαρχία των συντεχνιών (popolo grasso, στο οποίο θα ενσωματωθούν οι λαομίσητοι magnati) και τον οικογενειοκρατικό φατριασμό, ενώ τα κρατικά συλλογικά όργανα και οι θεσμοί θα διαβρωθούν από την επιδίωξη του υλικού συμφέροντος που θα έχει εκθρέψει ο εμπορικός καπιταλισμός των «Μεγάλων Εταιρειών» ως συνέπεια της πανευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης και του ερχομού της πανώλους στην πόλη. Παράλληλα, μία προϊούσα εξαθλίωση του popolo minutο και των contadini, αντανακλώντας σε ολόκληρο το αστικό σώμα, θα προκληθεί από τους συνεχείς πολέμους με το Μιλάνο.

Η Φλωρεντία, ως κυριαρχική δύναμη στην Τοσκάνη, πλήρωνε το κόστος του
υπαρκτού της ρεπουμπλικανισμού με μία διαρθρωτική κρίση εντός της.
Ποιες είναι οι συγκυριακές εκφάνσεις της ;
Οι προσπάθειες για το ξεπέρασμά της αποτελούν κυβερνητικές επιλογές ή
ενστικτώδεις στρατηγικές της elite;
Ποια η στάση των Φλωρεντινών θεωρητικών;
Μήπως ο αστικός ουμανισμός του Leonardo Bruni και η προσωποπαγής εξουσία των Μεδίκων που προβλήθηκε ως επίτευγμα της φλωρεντινής κοσμοθεωρίας από τον H. Baron και τους νεότερους, Ν. Rodolico και Ν. Rubinstein, δεν λειτούργησε, παρά σαν μία βαλβίδα εκτόνωσης της εσωτερικής έντασης και παράγοντας επιβίωσης της Φλωρεντίας ως κρατικής οντότητας;
Μπορούν τελικά να ανιχνευτούν στη μετα-μεσαιωνική Φλωρεντία αρχέτυπα της
κρίσης της νεότερης αστικής δημοκρατίας;